رادیوتراپی در درمان سرطان سینه
در رادیوتراپی سرطان سینه، سلول های سرطانی با استفاده از امواج پر قدرت اشعه ایکس، پروتون ها و دیگر ذرات نابود می شوند. سلول هایی مانند سلول های سرطانی که روند رشد سریعی دارند، بیشتر از سلول های عادی به رادیوتراپی حساس اند.
اشعه ایکس و دیگر ذرات فاقد درد هستند و دیده نمی شوند. بعد از درمان، هیچ گونه رادیواکتیوی وجود ندارد، به همین خاطر برای اطرافیان از جمله کودکان کاملا ایمن می باشد.
همراه ما باشید با مطالب آموزشی و خواندنی دکتر رسول فاتحی فرد جراح پستان اصفهان :
- خطر جوش قرمز روی سینه
- مراقبت های مهم جراحی پروتز سینه
- پروتز پستان اصفهان
- شیردهی مادران مبتلا به عفونت باکتریال پستان
- جراح پستان اصفهان دکتر رسول فاتحی فرد
- تاریخچه اولین جراحی پروتز سینه
انواع روش های رادیوتراپی در درمان سرطان سینه
رادیوتراپی در درمان سرطان سینه به دو روش انجام می شود:
-
رادیوتراپی خارجی
دستگاهی، اشعه را از بیرون از بدن به سینه می تاباند. این روش، شایع ترین نوع رادیوتراپی در درمان سرطان سینه می باشد.
-
رادیوتراپی داخلی (براکی تراپی)
بعد از انجام جراحی و برداشت تومور، دستگاه توزیع کننده اشعه به طور موقت در سینه ها نزدیک تومور قرار داده می شود. سپس، منبع رادیواکتیو برای مدت زمان کوتاهی و در طول درمان، داخل دستگاه گذاشته خواهد شد.
رادیوتراپی می تواند در هر مرحله ای سرطان سینه مورد استفاده قرار بگیرد. رادیوتراپی، موثرترین روش در به حداقل رساندن بازگشت مجدد بیماری بعد از جراحی سرطان سینه می باشد. به علاوه این که، از این روش در تسکین علائم ناشی از پخش شدن سرطان به دیگر قسمت های بدن نیز استفاده می شود.
چرا رادیوتراپی انجام می شود؟
رادیوتراپی، سلول های سرطانی را نابود می کند. از این روش، بعد از جراحی و به منظور پیشگیری از بازگشت مجدد سرطان نیز استفاده می شود. از دیگر دلایل انجام رادیوتراپی می توان به تسکین درد و دیگر علائم سرطان پیشرفته سینه نیز اشاره کرد.
رادیوتراپی بعد از لامپکتومی
بعد از جراحی لامپکتومی در سرطان سینه، رادیوتراپی انجام می شود. لامپکتومی، جراحی است که تنها با برداشت تومور و بخش کوچکی از بافت سالم اطراف سینه همراه می باشد. رادیوتراپی بعد از این روش جراحی، باعث می شود احتمال بازگشت مجدد سرطان در سینه درگیر به حداقل برسد.
ممکن است سرطان چند ماه یا چند سال بعد از جراحی، مجدد عود کند. رادیوتراپی، باقی مانده سلول های سرطانی را نیز نابود خواهد کرد. لامپکتومی همراه با رادیوتراپی، با عنوان درمان محافظتی سینه نیز در نظر گرفته می شود. در مقایسه لامپکتومی بدون رادیوتراپی و یا همراه با رادیوتراپی، درمان با رادیوتراپی نتایج درخشان تری را در پیشگیری از بروز مجدد سرطان به همراه خواهد داشت.
در برخی موارد خاص که احتمال بازگشت مجدد سرطان کم است، ممکن است نیازی به رادیوتراپی نباشد.
رادیوتراپی خارجی کل سینه، یکی از شایع ترین انواع رادیوتراپی بعد از لامپکتومی می باشد، که معمولا درمان روزانه برای بیمار در نظر گرفته خواهد شد.
در این شرایط، رادیوتراپی می تواند به صورت داخلی و یا خارجی با اشعه ایکس و یا پروتون ها انجام شود. از آن جایی که وسعت ناحیه درمان کم است، برنامه زمانی درمان نیز کوتاه خواهد بود، به عنوان مثال یک تا دو مرتبه در طول سه تا پنج روز.
رادیوتراپی بعد از ماستکتومی
برداشت کل بافت سینه (ماستکتومی)، احتمال بازگشت مجدد سرطان را از بین نمی برد. در بیشتر موارد، احتمال بازگشت به حدی زیاد است که رادیوتراپی باید انجام شود که معمولا پنج روز در هفته و به مدت پنج تا شش هفته باید ادامه پیدا کند.
عواملی که احتمال بازگشت مجدد سرطان در دیواره قفسه سینه و یا غدد لنفاوی را بعد از ماستکتومی افزایش می دهند، عبارتند از:
- غدد لنفاوی با علائمی از سرطان سینه. غدد لنفاوی زیر بغل که تست سلول های سرطانی شان مثبت می شود، نشان می دهد که سرطان از منشا اولیه تومور پخش شده است.
- بزرگ بودن اندازه تومور. هر چه اندازه تومور بزرگ تر باشد، احتمال بازگشت مجدد سرطان نیز بیشتر خواهد بود.
- کناره های بافت با علائمی از سرطان سینه. بعد از برداشته شدن بافت سینه، کناره های بافت نیز مورد بررسی قرار می گیرد. هر چه کناره های بافت باریک تر باشد و تست سرطان این نواحی مثبت شود، احتمال بازگشت مجدد سرطان بیشتر خواهد بود.
پرتودرمانی در سرطان سینه پیشرفته
رادیوتراپی می تواند به درمان موارد زیر نیز کمک کند:
- تومورهای سینه که با روش جراحی برداشته نمی شوند.
- سرطان سینه التهابی، نوع پیشرونده ای از سرطان که به کانال های لنفاوی پوست پوشش دهنده سینه پخش می شود. افراد مبتلا به این نوع سرطان، قبل از ماستکتومی تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، رادیوتراپی بعد از آن نیز می تواند احتمال بازگشت مجدد سرطان را کاهش دهد.
رادیوتراپی در کنترل سرطان سینه متاستاتیک
در صورتی که سرطان سینه به دیگر قسمت های بدن متاستاز داده باشد و تومور منجر به بروز درد و یا دیگر علائم شده باشد، رادیوتراپی می تواند باعث کوچک شدن تومور و تسکین علائم شود.
نتایج را دیوتراپی و درمان سرطان سینه
بعد از پایان رادیوتراپی، بیمار باید به پزشک مراجعه کند تا روند درمان، علائمی از عوارض درمان و یا بازگشت مجدد سرطان مورد بررسی قرار بگیرد. در انتهای درمان، موارد زیر بررسی خواهد شد:
- ادامه دار شدن درد
- توده و یا التهاب جدید
- کاهش وزن ناگهانی
- تب و یا سرفه ای که برطرف نشود
- دیگر علائم آزاردهنده